قدیمی ترین هتلها در ایران
سفر کردن در روزگاران قدیم با خطرها و مشکلات فراوان همراه بود که مهمترین آنها یافتن محلی برای اطراق، استراحت و گذراندن شب بود و این دلیلی شد بر ایجاد مکانهایی ایمن در مسیر حرکت کاروانها که از آنها با عنوان کاروانسرا یاد می شد و با مرور زمان و پیشرفت جوامع، این مکانها به فضایی مدرن و پیشرفتهتر بدل شده و به هتل تغییر نام دادند.
این مقاله به معرفی برخی از قدیمی ترین هتل های ایران پرداخته است.
گراندهتل
قدیمیترین هتل ایران و از آثار معماری اواخر دوره قاجاریه است. این هتل به دست یک مهاجر قفقازی به نام باقر خان به مساحت ۱۳۰۰ مترمربع در خیابان لالهزار جنوبی ساخته شد. الگوی پذیرایی در این هتل، از روش پذیرایی در هتلهای اروپایی الهام گرفتهشده بود.
این هتل در خیابان لالهزار تهران، محل اجرای نمایشنامهها و شعرخوانیها و اجراهای مختلف بود؛ پیش از ساخت گراند هتل، اتباع خارجی ای که به ایران سفر میکردند، برای اقامت به سفارتخانههای کشور خود میرفتند و یا به بعضی از خانههای شمال تهران که به پانسیون تبدیل شده بودند، مراجعه میکردند.
گراند هتل تا پایان دوره پهلوی اول اعتبار خود را حفظ کرد و تا نیمه های دوران حکومت پهلوی دوم به کار خود ادامه داد و بعد رفته رفته، از رونق آن کاسته و تعطیل گردید. علی حاتمی، کارگردان معاصر صداوسیما، مدل این هتل را چند کیلومتر دورتر از تهران ساخت و دوباره نامش را بر سر زبانها انداخت، ولی دیگر کسی از خود گراند هتل سراغی نگرفت.
امروزه این عمارت تاریخی در قبضه فروشندگان لوازم الکتریکی است که چند سالی است جانشین خیاطان و تریکوبافان در این ساختمان شدهاند. آجرکاری های ظریف هتل، همه زیر سیمان رفته و بالکنهایش از لوازم برقی ساختمان انباشته شده است. فروشندگان میان کف و سقف بلند اتاقها، تاق زده و مغازه را دوبلکس کردهاند. دیوارهای رو به راهرو را نیز برداشتهاند و درهای قدی شیشهای گذاشتهاند. حیاط داخلی گراند هتل که یک زمان برای خودش باغچه مصفایی بود، اینک بارانداز کالا شده است.
هتل پارس مشهد
قدیمیترین هتل فعال کشور
هتل پارس مشهد واقع درخیابان امام خمینی (ارگ سابق )، در سال ۱۳۱۶ هجری، توسط یک معمار روس و به سبک روسی و به عنوان اولین مکان اقامتی با شیوه های پذیرایی به سبک مدرن و امروزی و بر اساس اسلوب های هتلداری غربی در مشهد ساخته شده است.
اولین مالک این بنا فردی یهودی به نام امین اف بوده است که چند سال بعد از ساخت، بنا را به آقای مجاور توسی (پدر آقای مجاورتوسی، ریاست کنونی هتل) میفروشد. تزئینات به کار رفته در نمای اضلاع جانبی آن، از قبیل آجرکاری و نقش های برجسته اجرا شده با خمیر آجر پخته است و فضای زیر زمین آن با کاربری فعلی به صورت چایخانه سنتی در آمده است. این هتل در حال حاضر، همچنان با کاربری اصلی خود فعالیت می کند و قدیمیترین هتل فعال در ایران است چرا که هر چند هتل های قدیمی تر مانند گراند هتل در قزوین و تهران وجود دارد، ولی به شدت فرسوده شده اند و امروزه کاربری هتل ندارند.
کاروانسرای عباسی اصفهان
کهن ترین مهمانسرای جهان، بازمانده ای تکرار نشدنی از معماری مکتب اصفهان و دوران شکوهمند عصر صفوی؛ مهمانسرای عباسی، امروز بنایی ۳۰۰ ساله است که در دل شهر-موزه ای به نام نصف جهان، جای گرفته و عصاره ای از هنر بی بدیل ایران زمین را جلوه گر ساخته است؛ بنایی که به اذعان گردشگران داخلی و خارجی، مورخان و معماران برجسته و به زعم جهانگردان حرفه ای، یکی از زیباترین مهمانسرا های جهان لقب گرفته است.
مهمانسرای عباسی اصفهان، قدیمیترین هتل جهان است؛ این هتل در سال ۱۱۰۶هجری قمری به دستور شاه سلطان حسین صفوی ساخته شد. او این کاروانسرا را به مادر خود هدیه کرد و به همین علت، هتل عباسی در گذشته کاروانسرای مادر شاه نیز نامیده میشد.
قدمت، سادگی و فضای دلگشا موجب شده این مهمانسرا در فصول پر گردشگر، روزانه پذیرای ۸۰ تا۹۰ مسافر خارجی باشد. مهمانسرای عباسی به همت ۱۵۰ نفر از هنرمندان برجسته اصفهان، گالری از هنرهای اسلامی و ایرانی به شمار می آید. مهمانسرای عباسی ۲۳۰ اتاق و ۶۰۰ تخت ثابت دارد.
هتل سنتی اصفهان
هتل سنتی اصفهان از بناهای تاریخی و به جامانده از عصر صفوی با قدمتی چهارصد ساله است و در یک کوچه باغ قدیمی در قلب بافت تاریخی شهر و نزدیک به مراکز تجاری و خرید شهر واقع شده است؛ اتاق هایش همانند خانه های قدیمی اصفهان، حیاط بزرگی را دوره کرده اند و حوض و فواره های آب نما در وسط حیاط عصرهای خاطره انگیز وجذابی را رقم می زند
نزدیکی هتل به خیابان چهار باغ و میدان نقش جهان و عمده ترین نقاط توریستی و تاریخی شهر، به جذابیتش اضافه کرده است. هتل سنتی اصفهان با محیطی آرام و اصیل و مجهز به وسایل مدرن، ضمن تجربه اقامت در خانه های قدیمی ایرانی و آشنایی با آداب و رسوم گذشتگان حس حضور در یک موزه را تداعی می نماید
خانه منوچهری کاشان
هتل خانه منوچهری با ۴۰۰ سال قدمت، در محله پشت عمارت کاشان، نزدیک بازار قدیمی و حد واسط محله سرپله قرار گرفته است. این خانه، خود یکی از مکان های دیدنی شهر کاشان محسوب می شود. خانه منوچهری دو ورودی دارد و از معدود خانه های باقی مانده در کاشان است که هنوز آب انبار دارند
این خانه بعد از سه سال مرمت و بازسازی، درسال ۱۳۹۰ به بهره برداری رسید و با کامل کردن تجهیزات و امکاناتش، خود را به سطح استاندارد هتلهای دنیا رساند. از امکانات ویژه این هتل می توان به آب انبار آن اشاره کرد که تبدیل به فیلم خانه شده است. اتاق های هتل با نمایی رو به حیاط هتل و حوض آب و باغچه ها، نوید اقامتی به یاد ماندنی را به مسافران می دهند.
خانه عامری های کاشان
خانه عامری های کاشان که امروزه آن را هتل کرده اند، متعلق به خاندان عامری بوده و زمان ساخت آن هم مربوط به دوره زندیه است. این خانه در واقع از چند خانه تو در تو و متصل به هم تشکیل شده و از قدیمیترین خانه های کاشان است؛ کاشانی که خود کاشانه خانه های تاریخی بسیاری است.
اقامت در این خانه زیبا و با شکوه، آرامشی مثال زدنی را به همراه خواهد داشت؛ صدای آب، ترکیب آفتاب و باد و برگ درختان و هیبت خود خانه که هر چند با ابهت اما پذیرا است، فقط محصولی به اسم آرامش را در مسافر پدید خواهد آورد. همه خوبی های خانه عامری ها، به محیط مصفای آن ختم نمی شود. با توجه به اینکه سال بازسازی خانه در سال ۱۳۹۳ بوده، می توان گفت هتلی نوساز است. یعنی تجهیزات و وسایل مورد استفاده در آن، همه تقریبا به روز و جدید هستند.
هتل مهین سرای راهب کاشان
هتل مهین سرای راهب یک اقامتگاه تاریخی بوده که در محله درب باغ کاشان قرار گرفته است. قدمت این خانه قدیمی به اواسط دوره قاجار بازمی گردد. این اقامتگاه در اصل، خانه شاه یلانی بوده و بافتی کاملا تاریخی دارد. ساختمان دو طبقه دارای سه حیاط اندرونی، بیرونی و حیاط خدمه است. در سال ۱۳۸۴ این بنا به عنوان یکی از آثار ملی ثبت شد و از سال ۱۳۹۳ به عنوان هتل مورد بهره برداری قرار گرفت.
با وجود فضا و بافت تاریخی، میهن سرای راهب، امکانات مدرنی دارد و ترکیب این دو عنصر متضاد، تجربه جالبی برای مسافران رقم می زند. برای مثال استفاده از اینترنت رایگان در سرداب و شاه نشین و ایوان تابستانی و زمستانی از تجربیاتی است که به طور معمول در زندگی روزانه به دست نمی آید. سازمان میراث فرهنگی این ساختمان را به عنوان لوکس ترین اقامتگاه تاریخی انتخاب کرده است.
هتل سنتی والی یزد
بیشتر هتلهای قدیمی یزد متعلق به دوره قاجار هستند اما هتل سنتی والی یزد، از همه آن ها قدیمی تر و متعلق به دوران صفویه است. قدمت هتل والی به بیشتر از ۴۰۰ سال می رسد و نماینده معماری آن دوران محسوب می شود.
فضای اندرونی و بیرونی و هشتی با گچ کاری و کاربندی، نارنجستان و سردابی که آب روان دارد و مسیر قنات را احیا می کند و همین طور حیاط باصفا و حوض بزرگی که وسط آن است، از جاذبه های این هتل هستند. هتل در مجموعه تاریخی امیر چخماق قرار دارد و دسترسی به بافت قدیم را آسان کرده. پشت بامش برای مسافران قابل استفاده است و چشم انداز وسیعی به این بافت تاریخی و بادگیرهایش دارد.
هتل فهادان یزد
هتل فهادان یزد که به آن موزه هم می گویند، در نزدیکی مسجد جامع و در دل محله فهادان قرار گرفته که دیدنی ترین محله یزد است. این هتل، بنایی تاریخی و ۲۵۰ ساله متعلق به دوره قاجار است که آن را به نام خانه تهرانی ها هم می شناسند و در فهرست بناهای تاریخی میراث فرهنگی جا دارد. جاذبه های شهر مانند زندان اسکندر، خانه لاریها، خانه ملک زاده و زورخانه ابوالفضل در چندقدمی این هتل قرار گرفته اند.
از دیگر خصوصیات منحصر به فرد هتل می توان به وجود گنجینه های مختلف از آثار تاریخی و قدیمی، حیاط مرکزی و نارنجستانی که به قهوه خانه و رستوران تغییر کاربری داده اند اشاره کرد. ساختمان هتل از سه حیاط شامل حیاط اصلی، نارنجستان و عمارت کلاه فرنگی، سه بادگیر زیبا، تالار بزرگ، چاه خانه، سرداب، هشتی، دربند و پشت بامی بزرگ که مشرف به بافت تاریخی یزد است، تشکیل شده است.
هتل ملک التجار یزد
هتل ملک التجار یکی از دیدنی ترین بناهای یزد است و در گذشته، خانه حاج علی عسکر شیرازی، از تجار باسابقه شهر بوده است. قدمت این بنا به دوران قاجار می رسد و در یکی از قدیمیترین محله های یزد و در جوار بازار پنجه علی واقع شده است. ملک التجار از اتاق های متعددی تشکیل شده که هر اتاق با دیگری متفاوت است. دیوار و سقف بیشتر اتاق ها با نقاشی هایی به شیوه عمارت نارنجستان شیراز مزین شده است
ورودی زیبا، هشتی شش ضلعی، قسمت زمستانه، تابستانه، بهارخواب، شاه نشین، ستون های چوبی شگفت انگیز، حیاط باصفا، اتاق آیینه، بادگیر و حوض بزرگ و راهروهای زیرزمینی که قسمت های مختلف بنا را به یکدیگر مرتبط می کند، ازجمله دارایی های هتل ملک التجار است و رستورانش با غذاهای ایرانی و فرنگی بین محلی ها و مسافران محبوبیت زیادی دارد.
هتل سنتی ملک التجار به علت معماری اصیل یزدی و همین طور، نزدیکی به مرکز و بازار شهر، انتخاب اول بسیاری از مسافرانی است که به یزد سفر می کنند.
هتل قدیم رامسر
یکی از رویایی ترین و قدیمی ترین هتلهایی که هرکسی ممکن است در طول زندگی خود در آن اقامت کند، هتل رامسراست که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این هتل با چشم اندازی حیرت انگیز، در میان جنگل و دریا و کوه قرار دارد و در سال ۱۳۱۲ تأسیس شده است.
|